หลุมอุกกาบาตที่เก่าแก่ที่สุดบนโลกอาจเป็นจุดสิ้นสุดของยุคน้ำแข็งในอดีต

          กลางเดือนมกราคม ค.ศ.2020 ที่ผ่านมา คณะวิจัยจาก Curtin University นำโดย Chris Kirkland ได้ตีพิมพ์งานวิจัยใหม่ลงในวารสาร Nature Communications โดยระบุว่าหลุมอุกกาบาตขนาดใหญ่ทางตะวันตกของประเทศออสเตรเลียที่มีชื่อว่า Yarrabubba เป็นหลุมอุกกาบาตที่เก่าแก่ที่สุดบนโลก (ในขณะนี้) โดยหลุมอุกกาบาตแห่งนี้มีอายุประมาณ 2,229 ล้านปี ซึ่งเก่าแก่กว่าหลุมอุกกาบาต Vredefort Dome ที่แอฟริกาใต้ถึง 200 ล้านปี และการชนของอุกกาบาตในครั้งนั้น “อาจ” ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศครั้งใหญ่ซึ่งนำไปสู่จุดสิ้นสุดของโลกที่ถูกปกคลุมไปด้วยหิมะและน้ำแข็งเมื่อครั้งอดีต (Global Deep Freeze หรือ Snowball Earth)


          ปกติแล้วพื้นผิวของจุดที่ถูกอุกกาบาตพุ่งชนจะเกิดชั้นหินหลอมละลาย (Melt Sheet) ที่นักวิทยาศาสตร์สามารถใช้แร่ที่ตกผลึกมาคำนวณหาอายุของหลุมอุกกาบาตได้ แต่ถ้าหลุมอุกกาบาตนั้นมีอายุมาก การผุพังและการกัดเซาะจะค่อยๆ “ลบ” ร่องรอยต่างๆ ออกไป จากการตรวจสอบสนามแม่เหล็กรอบหลุมอุกกาบาต นักวิจัยคาดว่าหลุมอุกกาบาต Yarrabubba เคยมีขนาดถึง 70 กิโลเมตร แต่กระบวนการทางธรณีวิทยาทำให้ขนาดของหลุมอุกกาบาตในปัจจุบันลดเหลือเพียง 20 กิโลเมตรเท่านั้น และชั้นหินหลอมละลายบริเวณจุดที่เกิดการชนก็ถูกลบเลือนไปตามกาลเวลาจนหมดแล้ว ด้วยเหตุนี้ นักวิจัยจึงมองหาแร่ในหินบางชนิดอย่าง Zircon และ Monazite ที่ประกอบด้วยธาตุยูเรเนียมและตะกั่วที่ได้รับแรงปะทะและความร้อนจากการชนจนเกิดการตกผลึกใหม่ (Shock Recrystallisation) และใช้เทคนิคการสแกนขั้นสูงที่มีชื่อว่า Sensitive High Resolution Ion Micro Probe (SHRIMP) ซึ่งเป็นวิธีทาง Mass Spectrometer สำหรับวิเคราะห์ไอโซโทปของธาตุในวัสดุทางธรณีเพื่อคำนวณหาอายุของหลุมอุกกาบาต

            นอกจากนี้ นักวิจัยยังตั้งสมมติฐานว่าก่อนที่อุกกาบาตลูกนี้จะพุ่งชนโลก พื้นผิวของโลกในยุคนั้น “อาจ” ปกคลุมด้วยหิมะและน้ำแข็งเป็นส่วนใหญ่ แต่เมื่ออุกกาบาตพุ่งเข้าชน พลังงานความร้อนจากการชนก็เปลี่ยนน้ำแข็งบริเวณนั้นให้กลายเป็นไอน้ำปริมาณมหาศาลล่องลอยสู่ชั้นบรรยากาศ และกลายเป็นแก๊สเรือนกระจกที่ทำให้โลกอุ่นขึ้นจนยุคน้ำแข็งครั้งนั้นจบสิ้นลง           อย่างไรก็ตาม ผลลัพธ์ดังกล่าวเป็นการประเมินจากแบบจำลองในคอมพิวเตอร์ซึ่งยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจนว่าอุกกาบาตลูกนี้ส่งผลให้เกิดการเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศได้มากน้อยขนาดไหน ซึ่งนักวิจัยคาดว่าการศึกษาเพิ่มเติมในอนาคตจะค้นพบหลักฐานใหม่ที่เข้ามาเติมเต็มสมมติฐานนี้ให้ครบถ้วนสมบูรณ์

 

อ้างอิง

• https://phys.org/news/2020-01-billion-years-scientists-date-world.html?fbclid=IwAR1uQbDaLhJQizvP1aQY5GCVozV574dWfhitbPNpwIfO-TSMcK7rfClepmg
• https://www.nasa.gov/feature/nasa-determines-australian-meteor-crater-is-the-oldest-known
• https://jdlc.curtin.edu.au/facilities/sensitive-high-resolution-ion-micro-probe-facility/?fbclid=IwAR27_bewMLeHJ_NTkwVn964V5-fZQGwUyVruzyHnz9o4mHox1_2JGblKkww
• https://www.nature.com/articles/s41467-019-13985-7?fbclid=IwAR3b40-YxQUusKDSyK_J6W6cjgEspJpxOMju6azI6BdMSbkO2a8QOOL5RIc